شب نيمۀ شعبان:
شب بسيار مباركي است، از امام صادق عليهالسلام روايت شده: كه از امام باقر عليهالسلام از فضيلت شب نيمه شعبان سؤال شد، ايشان فرمود:
اين شب پس از شب قدر برترين شبهاست. در اين شب خدا فضل خود را بر بندگان سرازير ميكند و آنان را به بخشش و كرم خويش ميآمرزد، پس در تقرّب جستن بهسوي خداي تعالي در آن بكوشيد كه آن شبي است كه خدا به ذات مقدّس خود سوگند ياد كرده كه سائلي را از درگاه خويش با دست خالي بازنگرداند، مادام كه انجام معصيتي را درخواست نكند.
شب نيمه شعبان شبي است كه حقتعالي آن را براي ما قرار داد و در عوض شب قدر كه آن را مخصوص پيامبر(ص) فرمود، پس در دعا و ثنا بر خداي تعالي كوشش كنيد... .
از جمله بركات اين شب مبارك، ولادت باسعادت حضرت سلطان عصر امام زمان (ارواحنا له الفداء) است كه در سحر چنين شبي در سال 255 هجري قمري در سُرَّمنرأي [سامرّاي كنوني] واقع شد و باعث فزوني شرافت اين شب مبارك شد.
براي اين شب چند عمل وارد است:
اوّل:
غسل كردن كه باعث تخفيف گناهان است.
دوم:
شبزندهداري به نماز، دعا و استغفار، چنانكه امام زينالعابدين عليهالسلام انجام ميدادند و در روايت آمده: هركه اين شب را به راز و نياز و عبادت بپردازد دل او نميرد در روزي كه دلها بميرند.
سوم:
زيارت امام حسين عليه السلام كه افضل اعمال اين شب است و باعث آمرزش گناهان است و هركه ميل دارد ارواح 124 هزار پيامبر با او دست آشنايي دهند، در اين شب، امام حسين عليه السلام را زيارت كند.
كمترين حدّ زيارت آن حضرت آن است كه بر بالاي بامي برود و به جانب راست و چپ نظر كند، سپس سر بهطرف آسمان برآورد و با اين كلمات حضرت را زيارت كند:
«السَّلامُ عَلَيْكَ يَا أَباعَبْدِاللّه، السَّلامُ عَلَيْكَ وَرَحْمَةُ اللّه وَبَرَكاتُهُ.
چهارم:
خواندن دعايي كه شيخ و سيد نقل كردهاند و بهمنزله زيارت امام زمان صلوات الله عليه است:
اللّهُمَّ بِحَقِّ لَيْلَتِنا هذِهِ وَمَوْلُودِها وَحُجَّتِكَ وَمَوْعُودِهَا، الَّتِى قَرَنْتَ إِلى فَضْلِها فَضْلاً، فَتَمَّتْ كَلِمَتُكَ صِدْقاً وَعَدْلاً، لَامُبَدِّلَ لِكَلِماتِكَ، وَلَامُعَقِّبَ لِآياتِكَ، نُورُكَ الْمُتَأَلِّقُ، وَضِياؤُكَ الْمُشْرِقُ، وَالْعَلَمُ النُّورُ فِى طَخْياءِ الدَّيْجُورِ، الْغائِبُ الْمَسْتُورُ جَلَّ مَوْلِدُهُ، وَكَرُمَ مَحْتِدُهُ، وَالْمَلائِكَةُ شُهَّدُهُ، وَاللّهُ ناصِرُهُ وَمُؤَيِّدُهُ، إِذا آنَ مِيعادُهُ، وَالْمَلائِكَةُ أَمْدادُهُ، سَيْفُ اللّهِ الَّذِى لَايَنْبُو، وَنُورُهُ الَّذِى لَايَخْبُو، وَذُوالْحِلْمِ الَّذِى لَايَصْبُو، مَدارُ الدَّهْرِ، وَنَوامِيسُ الْعَصْرِ، وَوُلاةُ الْأَمْرِ، وَالْمُنَزَّلُ عَلَيْهِمْ مَا يَتَنَزَّلُ فِى لَيْلَةِ الْقَدْرِ، وَأَصْحابُ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ، تَراجِمَةُ وَحْيِهِ، وَوُلاةُ أَمْرِهِ وَنَهْيِهِ؛
خدايا بهحق اين شب و مولود در آن و بهحق حجّتت و موعود او كه به فضيلتش فضيلت ديگري را قرين كردي، پس كامل شد كلمهات به راستي و عدالت، براي كلماتت دگرگونسازي نيست و براي آياتت پسزنندهاي نميباشد، نور درخشانت و پرتو فروزانت و نشانه روشنت در شب تاريك، آن غايب پوشيده از نظر كه عظيم بوده ولادتش و شريف است اصل و نسبش، فرشتگان گواه اويند و خدا ياور و تأييدكنندهاش، آنگاه كه وعده ظهورش در رسد و فرشتگان مددكاران اويند، شمشير خداست كه كند نشود و نور حق است كه خاموش نگردد و با بردباري است كه كاري بيمنطق انجام ندهد، مدار روزگار است. [پدرانش] نواميس عصر و متولّيان حكومت حقاند، نازل شده بر آنان آنچه در شب قدر نازل ميشود، اصحاب حشر و نشرند و مفسّران وحي خدا و واليان امر و نهي حق؛
اللّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى خاتِمِهِمْ وَقائِمِهِمُ الْمَسْتُورِ عَنْ عَوالِمِهِمْ. اللّهُمَّ وَأَدْرِكْ بِنا أَيَّامَهُ وَظُهُورَهُ وَقِيامَهُ، وَاجْعَلْنا مِنْ أَنْصارِهِ، وَاقْرِنْ ثارَنا بِثارِهِ، وَاكْتُبْنا فِى أَعْوانِهِ وَخُلَصائِهِ، وَأَحْيِنا فِى دَوْلَتِهِ ناعِمِينَ، وَبِصُحْبَتِهِ غانِمِينَ، وَبِحَقِّهِ قائِمِينَ، وَمِنَ السُّوءِ سالِمِينَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ، وَالْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ، وَصَلَواتُهُ عَلَى سَيِّدِنا مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِيِّينَ وَالْمُرْسَلِينَ وَعَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ الصَّادِقِينَ وَعِتْرَتِهِ النَّاطِقِينَ، وَالْعَنْ جَمِيعَ الظَّالِمِينَ، وَاحْكُمْ بَيْنَنا وَبَيْنَهُمْ يَا أَحْكَمَ الْحاكِمِينَ؛
خدايا! بر خاتم و قائمشان كه پوشيده از عوالم ايشان است درود فرست. خدايا! ما را به درك ايام او و ظهور و قيامش نائل فرما و از يارانش قرارمان ده و خونخواهي ما را به خونخواهي او قرين كن و ما را در شمار ياران و دلدادگانش ثبت فرما و در دولتش شاد و خرّم زنده بدار و از همنشينياش بهرهمند ساز و برپادارنده حقش قرارمان ده و از بديها بهسلامت بدار، اي مهربانترين مهربانان و سپاس خداي را پروردگار عالميان و درودهاي بيپايان خدا بر آقايمان محمّد خاتم پيامبران و رسولان و بر اهلبيت راستگو و خاندان حقگويش باد و خدايا، لعنت فرست بر همه ستمكاران و بين ما و بين آنان داوري كن، اي داورترين داوران.
پنجم:
شيخ از اسماعيلبن فضيل هاشمي روايت كرده كه گفت: حضرت صادق عليه السلام اين دعا را به من تعليم داد كه آن را در شب نيمه شعبان بخوانم:
اللّهُمَّ أَنْتَ الْحَىُّ الْقَيُّومُ الْعَلِىُّ الْعَظِيمُ الْخالِقُ الرَّازِقُ الْمُحْيِى الْمُمِيتُ الْبَدِىءُ الْبَدِيعُ، لَكَ الْجَلالُ، وَلَكَ الْفَضْلُ، وَلَكَ الْحَمْدُ، وَلَكَ الْمَنُّ، وَلَكَ الْجُودُ، وَلَكَ الْكَرَمُ، وَلَكَ الْأَمْرُ، وَلَكَ الْمَجْدُ، وَلَكَ الشُّكْرُ، وَحْدَكَ لاشَرِيكَ لَكَ، يَا واحِدُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا مَنْ لَمْيَلِدْ وَلَمْيُولَدْ وَلَمْيَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِى وَارْحَمْنِى وَاكْفِنِى مَا أَهَمَّنِى وَاقْضِ دَيْنِى، وَ وَسِّعْ عَلَىَّ فِى رِزْقِى، فَإِنَّكَ فِى هذِهِ اللَّيْلَةِ كُلَّ أَمْرٍ حَكِيمٍ تَفْرُقُ، وَمَنْ تَشاءُ مِنْ خَلْقِكَ تَرْزُقُ، فَارْزُقْنِى وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ، فَإِنَّكَ قُلْتَ وَأَنْتَ خَيْرُ الْقائِلِينَ النَّاطِقِين: (وَ سْئَلُوا اللّهَ مِنْ فَضْلِهِ)فَمِنْ فَضْلِكَ أَسْأَلُ، وَ إِيَّاكَ قَصَدْتُ، وَابْنَنَبِيِّكَ اعْتَمَدْتُ وَلَكَ رَجَوْتُ، فَارْحَمْنِى يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين؛
خدايا، تويي زنده، به خود پاينده، برتر، بزرگ، آفريننده روزيبخش، زندگيبخش، ميراننده، آغازكننده، پديدآورنده، بزرگي توراست، برتري توراست، سپاس از آن توست، نعمت و جود، كرم و فرمان، بزرگواري و شكر تنها توراست، يگانهاي، شريكي براي تو نيست، اي يگانه، اي يكتا، اي مقصود خلق، اي آنكه نزاده و زاده نشده و برايش همتايي نبود، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا بيامرز و به من رحمت آر و نيازهاي مهم مرا كفايت فرما، بدهكاريام را ادا كن، روزيام را وسعت ده، بهدرستي كه تو در اين شب هر كار استواري را مقدّر ميكني و هركه از خلق خود را بخواهي روزي ميدهي، پس مرا روزي ده كه تو بهترين روزيدهندگاني، تو گفتي و تو بهترين گوينده و سخنگويي: «از فضل خدا بخواهيد» بنابراين از فضلت ميخواهم و تو را قصد كردم و به فرزند پيامبرت اعتماد كردم و به تو اميد بستم، بر من رحم كن، اي مهربانترين مهربانان.
ششم:
دعايي را بخواند كه حضرت رسول(ص) در اين شب ميخواند:
اللّهُمَّ اقْسِمْ لَنا مِنْ خَشْيَتِكَ مَا يَحُولُ بَيْنَنا وَبَيْنَ مَعْصِيَتِكَ، وَمِنْ طاعَتِكَ مَا تُبَلِّغُنا بِهِ رِضْوانَكَ، وَمِنَ الْيَقِينِ مَا يَهُونُ عَلَيْنا بِهِ مُصِيباتُ الدُّنْيا . اللّهُمَّ أَمْتِعْنا بِأَسْماعِنا وَأَبْصارِنا وَقُوَّتِنا مَا أَحْيَيْتَنا وَاجْعَلْهُ الْوارِثَ مِنَّا، وَاجْعَلْ ثارَنا عَلَى مَنْ ظَلَمَنا، وَانْصُرْنا عَلَى مَنْ عادانا، وَلَاتَجْعَلْ مُصِيبَتَنا فِى دِينِنا، وَلَاتَجْعَلِ الدُّنْيا أَكْبَرَ هَمِّنا وَلَامَبْلَغَ عِلْمِنا، وَلَاتُسَلِّطْ عَلَيْنا مَنْ لَايَرْحَمُنا، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ؛
خدايا، از خشيتت چنان نصيب ما كن كه بين ما و نافرماني تو حائل شود و از طاعتت آنچه ما را به خشنوديات برساند و از يقين بهقدري كه گرفتاريهاي دنيا را بر ما آسان كند، خدايا ما را به گوشهايمان و ديدگانمان و نيرويمان تا گاهي كه ما را زنده ميداري بهرهمند گردان و آن را وارث ما قرار بده و انتقام ما را بهعهده كسي قرار ده كه بر ما ستم روا داشته و ما را بر كسي كه با ما دشمني ورزيده ياري ده و مصيبت ما را در دين ما قرار نده و دنيا را بزرگترين انديشه و نهايت دانش ما قرار مده و آن را كه به ما رحم نميكند بر ما چيره مكن، به مهربانيات اي مهربانترين مهربانان.
اين دعا، دعاي جامع و كاملي است كه خواندن آن در اوقات ديگر هم مغتنم است و از كتاب «عوالي اللئالي» چنين روايت شده: كه حضرت رسول(ص) همواره اين دعا را ميخواندند.
هفتم:
بخواند صلوات هر روز را كه هنگام زوال [هنگام ظهر شرعي] ميخواند: اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِمُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ، وَمَوضِعِ الرِّسالَةِ، وَمُخْتَلَفِ الْمَلائِكَةِ… .
هشتم:
دعاي كميل را بخواند كه ورودش در اين شب است.
نهم:
هريك از ذكرهاي «سُبْحانَ اللّه» و «الحَمْدُ للّه» و «اللّه أَكْبَر» و «لَا إِلهَ إلَّا اللّه» را «صد مرتبه» بگويد تا خدا تعالي همه گناهان گذشته او را بيامرزد و حاجتهاي دنيا و آخرت او را برآورد.
دهم:
شيخ طوسي در كتاب «مصباح» از ابويحيي در ضمن خبري در فضيلت شب نيمه شعبان روايت كرده است كه گفت: به مولاي خود امام صادق عليه السلام گفتم: بهترين دعاها در اين شب كدام است؟ فرمود: هرگاه نماز عشا را بهجا آوردي، دو ركعت نماز به اين ترتيب بخوان:
در ركعت اول سوره «حمد» و سوره «كافرون» و در ركعت دوم سوره «حمد» و سوره «توحيد» و چون سلام دادي، بگو «سُبْحانَ اللّهِ» سيوسه مرتبه و «الْحَمْدُ لِلّهِ» سيوسه مرتبه و «اللّهُ أَكْبَرُ» سيوچهار مرتبه؛ سپس بگو:
يَا مَنْ إِلَيْهِ مَلْجَأُ الْعِبادِ فِى الْمُهِمَّاتِ، وَ إِلَيْهِ يَفْزَعُ الْخَلْقُ فِى الْمُلِمّاتِ، يَا عالِمَ الْجَهْرِ وَالْخَفِيّاتِ، يَا مَنْ لَاتَخْفى عَلَيْهِ خَواطِرُ الْأَوْهامِ وَتَصَرُّفُ الْخَطَراتِ، يَا رَبَّ الْخَلائِقِ وَالْبَرِيَّاتِ، يَا مَنْ بِيَدِهِ مَلَكُوتُ الْأَرَضِينَ وَالسَّماواتِ، أَنْتَ اللّهُ لَاإِلهَ إِلّا أَنْتَ، أَمُتُّ إِلَيْكَ بِلاإِلهَ إِلّا أَنْتَ، فَيا لاإِلهَ إِلّا أَنْتَ اجْعَلْنِى فِى هذِهِ اللَّيْلَةِ مِمَّنْ نَظَرْتَ إِلَيْهِ فَرَحِمْتَهُ، وَسَمِعْتَ دُعاءَهُ فَأَجَبْتَهُ، وَعَلِمْتَ اسْتِقالَتَهُ فَأَقَلْتَهُ، وَتَجاوَزْتَ عَنْ سالِفِ خَطِيئَتِهِ وَعَظِيمِ جَرِيرَتِهِ، فَقَدِ اسْتَجَرْتُ بِكَ مِنْ ذُنُوبِى، وَلَجَأْتُ إِلَيْكَ فِى سَتْرِ عُيُوبِى؛
اي آن كه پناه بندگان در سختيها بهسوي اوست و بندگان در رخدادهاي ناگوار بهسوي او پناه ميبرند، اي داناي آشكار و نهان، اي آنكه خيالات وَهم و فكر و آنچه را اوهام در نظر ميآورد بر او پنهان نميماند، اي پروردگار خلايق و آفريدهها، اي آنكه ملكوت زمينها و آسمانها بهدست اوست، تويي خدا، معبودي جز تو نيست، به اين كه معبودي جز تو نيست توسّل ميجويم، پس اي آنكه معبودي جز تو نيست، مرا در اين شب از كساني قرار ده كه به ايشان نظر كردي و به آنان رحم نمودي و دعايشان را شنيدي، پس اجابت كردي و درخواست گذشت از گناهشان را دانستي، و ايشان را آمرزيدي و از خطاي گذشته و گناه بزرگشان درگذشتي، بهتحقيق از گناهانم به تو پناه آوردم و براي پردهپوشي عيبهايم به تو پناهنده شدم،
اللّهُمَّ فَجُدْ عَلَىَّ بِكَرَمِكَ وَفَضْلِكَ، وَاحْطُطْ خَطاياىَ بِحِلْمِكَ وَعَفْوِكَ، وَتَغَمَّدْنِى فِى هذِهِ اللَّيْلَةِ بِسابِغِ كَرامَتِكَ، وَاجْعَلْنِى فِيها مِنْ أَوْلِيائِكَ الَّذِينَ اجْتَبَيْتَهُمْ لِطاعَتِكَ، وَاخْتَرْتَهُمْ لِعِبادَتِكَ، وَجَعَلْتَهُمْ خالِصَتَكَ وَصِفْوَتَكَ؛
خدايا! با كرم و فضلت بر من ببخش و به بردباري و گذشت، خطاهايم را بريز و مرا در اين شب با كرامت كاملت فرو پوشان و از اوليايت كه براي طاعتت برگزيدي و براي عبادتت اختيار كردي و خالص و برگزيده درگاهت نمودي قرار ده؛
اللّهُمَّ اجْعَلْنِى مِمَّنْ سَعَدَ جَدُّهُ، وَتَوَفَّرَ مِنَ الْخَيْراتِ حَظُّهُ، وَاجْعَلْنِى مِمَّنْ سَلِمَ فَنَعِمَ، وَفازَ فَغَنِمَ، وَاكْفِنِى شَرَّ مَا أَسْلَفْتُ، وَاعْصِمْنِى مِنَ الازْدِيادِ فِى مَعْصِيَتِكَ، وَحَبِّبْ إِلَىَّ طاعَتَكَ وَمَا يُقَرِّبُنِى مِنْكَ وَيُزْلِفُنِى عِنْدَكَ
خدايا! مرا از كساني كه كوشششان قرين سعادت شد و بهرهشان از خيرات كامل گشت قرار ده و نيز مرا از كساني قرار ده كه سلامت يافتند و نعمتپذير و رستگار گشته، پس بهره بردند و مرا از گزند آنچه پشتسر گذاردم كفايت فرما و از زيادهروي در معصيتت نگاه دار، طاعتت و هر آنچه را مرا به تو نزديك ميكند و مقرّب درگاهت مينمايد محبوب من قرار ده،
سَيِّدِى إِلَيْكَ يَلْجَأُ الْهارِبُ، وَمِنْكَ يَلْتَمِسُ الطَّالِبُ، وَعَلَى كَرَمِكَ يُعَوِّلُ الْمُسْتَقِيلُ التَّائِبُ، أَدَّبْتَ عِبادَكَ بِالتَّكَرُّمِ وَأَنْتَ أَكْرَمُ الْأَكْرَمِينَ، وَأَمَرْتَ بِالْعَفْوِ عِبادَكَ وَأَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ
سرورم، هر فرارياي به تو پناه ميآورد و هر جوينده به تو التماس ميكند و هر عذرخواه توبهكار بر كرم تو تكيه ميزند، بندگانت را با احترام گزاردن به آنان ادب كردي و تو كريمترين كريماني و بندگانت را دستور به گذشت دادي و تويي آمرزنده مهربان.
اللّهُمَّ فَلاتَحْرِمْنِى مَا رَجَوْتُ مِنْ كَرَمِكَ، وَلاتُؤْيِسْنِى مِنْ سابِغِ نِعَمِكَ، وَلَاتُخَيِّبْنِى مِنْ جَزِيلِ قِسَمِكَ فِى هذِهِ اللَّيْلَةِ لِأَهْلِ طاعَتِكَ، وَاجْعَلْنِى فِى جُنَّةٍ مِنْ شِرارِ بَرِيَّتِكَ
خدايا! مرا نسبت به آنچه از كرمت اميدوارم بيبهره مكن و از نعمتهاي كاملت نااميد مساز و از بهره فراوانت كه در اين شب براي اهل طاعتت مقرّر نمودهاي بينصيب مكن و مرا از شرار مخلوقاتت در سپر استواري قرار ده،
رَبِّ إِنْ لَمْأَكُنْ مِنْ أَهْلِ ذلِكَ فَأَنْتَ أَهْلُ الْكَرَمِ وَالْعَفْوِ وَالْمَغْفِرَةِ؛ وَجُدْ عَلَىَّ بِما أَنْتَ أَهْلُهُ لَابِما أَسْتَحِقُّهُ، فَقَدْ حَسُنَ ظَنِّى بِكَ، وَتَحَقَّقَ رَجائِى لَكَ، وَعَلِقَتْ نَفْسِى بِكَرَمِكَ فَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ، وَأَكْرَمُ الْأَكْرَمِينَ
پرودگارا! هرچند سزاوار آن همه عنايت نباشم، اما تو اهل كرم و گذشت و آمرزشي؛ بر من چنانكه شايسته آني مرحمت فرما، نه چنانكه سزاوار آنم، زيرا گمانم به تو نيكو است و اميدم به تو برجا و به كرمت آويختهام، پس تو مهربانترين مهرباناني و كريمترين كريماني
اللّهُمَّ وَاخْصُصْنِى مِنْ كَرَمِكَ بِجَزِيلِ قِسَمِكَ، وَأَعُوذُ بِعَفْوِكَ مِنْ عُقُوبَتِكَ، وَاغْفِرْ لِىَ الذَّنْبَ الَّذِى يَحْبِسُ عَلَىَّ الْخُلُقَ ، وَيُضَيِّقُ عَلَىَّ الرِّزْقَ حَتَّى أَقُومَ بِصالِحِ رِضاكَ، وَأَنْعَمَ بِجَزِيلِ عَطائِكَ، وَأَسْعَدَ بِسابِغِ نَعْمائِكَ، فَقَدْ لُذْتُ بِحَرَمِكَ، وَتَعَرَّضْتُ لِكَرَمِكَ، وَاسْتَعَذْتُ بِعَفْوِكَ مِنْ عُقُوبَتِكَ، وَبِحِلْمِكَ مِنْ غَضَبِكَ، فَجُدْ بِما سَأَلْتُكَ، وَأَنِلْ مَا الْتَمَسْتُ مِنْكَ ، أَسْأَلُكَ بِكَ لَابِشَىْءٍ هُوَ أَعْظَمُ مِنْك
خدايا! خاص گردان مرا از روي كرمت به فراواني روزي و پناه ميآورم به عفوت از عقابت و بيامرز بر من گناهي را كه زشتخويي آورد و روزي را بر من تنگ ميكند تا به خشنودي درخورت بهپا خيزم و به فراواني عطايت متنعم شوم و به نعمتهاي كاملت خوشبخت گردم، هرآينه به آستانت پناه آوردم و متعرّض كرمت شدم و به عفوت از مجازاتت و به بردباريات از خشمت پناه بردم، پس ببخش مرا آنچه از تو درخواست نمودم و به من برسان آنچه را از تو خواهش كردم، از تو ميخواهم بهحق خودت نه به چيزي كه بزرگتر از تو باشد كه چيزي بزرگتر از تو نيست.
آنگاه به سجده ميروي و ميگويي: « يا ربّ » بيست مرتبه، « يا اللّه » هفت مرتبه، « لَاحَوْلَ وَلَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّهِ » هفت مرتبه، « مَا شاءَ اللّهُ » ده مرتبه، « لَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّهِ » ده مرتبه؛ پس صلوات ميفرستي بر پيامبر و آل او عليهم السلام و از خدا حاجت خود را ميخواهي، پس سوگند به خدا كه اگر در پي اين عمل، بهعدد قطرات باران حاجت بخواهي هرآينه خدا عزّوجل به كرم فراگير و فضل بزرگش، آن حاجات را به تو ميرساند.
يازدهم:
شيخ طوسي و كفعمي فرمودهاند: كه در اين شب اين دعا را بخواند
إِلهِى تَعَرَّضَ لَكَ فِى هذَا اللَّيْلِ الْمُتَعَرِّضُونَ، وَقَصَدَكَ الْقاصِدُونَ، وَأَمَّلَ فَضْلَكَ وَمَعْرُوفَكَ الطّالِبُونَ، وَلَكَ فِى هذَا اللَّيْلِ نَفَحاتٌ وَجَوائِزُ وَعَطايا وَمَواهِبُ تَمُنُّ بِها عَلَى مَنْ تَشاءُ مِنْ عِبادِكَ، وَتَمْنَعُها مَنْ لَمْتَسْبِقْ لَهُ الْعِنايَةُ مِنْكَ، وَها أَنَا ذا عُبَيْدُكَ الْفَقِيرُ إِلَيْكَ الْمُؤَمِّلُ فَضْلَكَ وَمَعْرُوفَكَ، فَإِنْ كُنْتَ يَا مَوْلاىَ تَفَضَّلْتَ فِى هذِهِ اللَّيْلَةِ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ وَعُدْتَ عَلَيْهِ بِعائِدَةٍ مِنْ عَطْفِكَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ الْخَيِّرِينَ الْفاضِلِينَ، وَجُدْ عَلَىَّ بِطَوْلِكَ وَمَعْرُوفِكَ يَا رَبَّ الْعالَمِينَ، وَصَلَّى اللّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِيِّينَ وَآلِهِ الطَّاهِرِينَ وَسَلَّمَ تَسْلِيماً إِنَّ اللّهَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ . اللّهُمَّ إِنِّى أَدْعُوكَ كَما أَمَرْتَ فَاسْتَجِبْ لِى كَما وَعَدْتَ إِنَّكَ لَاتُخْلِفُ الْمِيعادَ
الهي، در اين شب روي آوردند بهسوي تو رويآورندگان و قصد تو نمودند قصدكنندگان و فضل و احسانت را آرزو كردند جويندگان، از جانب تو در اين شب نسيمهاي رحمت و هدايا و عطاها و مواهبي است كه به هركس از بندگانت بخواهي تفضّل ميكني و از هركس كه پيشينه عنايتت شامل حال او نگشته بازميداري، هماينك من اين بنده كوچك تو، نيازمند به تو، احسان و نيكيات را آرزومندم، چنانچه اي مولاي من در جايگاهي كه در اين شب بر يكي از بندگانت احسان نمودي و بر او جايزهاي عطا كردي، پس بر محمّد و خاندان محمّد كه پاكان و پاكيزگان و نيكوكاران و برترينند درود فرست و از نعمت و نيكيات بر من ببخش اي پروردگار جهانيان و درود خدا و سلام بسيار بر محمّد خاتم پيامبران و خاندان پاكش باد، بهدرستي كه خدا ستوده و بزرگوار است. خدايا! تو را ميخوانم آنچنان كه فرمان دادي، پس دعايم را به اجابت برسان همانطور كه وعده فرمودي كه تو هرگز از وعده خويش تخلّف نميكني.
و اين دعايى است كه در سحرها در پى نماز شفع خوانده ميشود.
دوازدهم:
نماز جناب جعفر طيّار را بهجا آورد.
سيزدهم:
نمازهاي اين شب را بهجا آورد كه بسيار است، از جمله نمازي است كه ابويحيي صنعاني از امام باقر و امام صادق عليهما السلام روايت كرده و همچنين سي نفر از كساني كه مورد اطمينان و اعتماد هستند از آن دو بزرگوار روايت كردهاند: كه هرگاه شب نيمه شعبان فرا رسيد چهار ركعت نماز بهجا آور به اين ترتيب كه در هر ركعت سوره «حمد» و پس از آن «صد مرتبه» سوره «توحيد» را بخوان و چون فارغ شدي بگو:
اللّهُمَّ إِنِّى إِلَيْكَ فَقِيرٌ، وَمِنْ عَذابِكَ خائِفٌ مُسْتَجِيرٌ. اللّهُمَّ لَاتُبَدِّلِ اسْمِى، وَلَاتُغَيِّرْ جِسْمِى، وَلَاتَجْهَدْ بَلائِى، وَلَاتُشْمِتْ بِى أَعْدائِى، أَعُوذُ بِعَفْوِكَ مِنْ عِقابِكَ، وَأَعُوذُ بِرَحْمَتِكَ مِنْ عَذابِكَ، وَأَعُوذُ بِرِضاكَ مِنْ سَخَطِكَ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْكَ، جَلَّ ثَناؤُكَ أَنْتَ كَما أَثْنَيْتَ عَلَى نَفْسِكَ وَفَوْقَ مَا يَقُولُ الْقائِلُونَ
خدايا! نيازمند به تو و از عذابت بيمناكم و به تو پناهندهام، خدايا! نامم را از گروه بندگان به گروهي ديگر تبديل مكن، جسمم را تغيير مده، آزمونم را سخت مكن، دشمنشادم مساز، پناه ميآورم به عفوت از مجازاتت و به رحمتت از عذابت و به خشنوديات از خشمت و به تو از تو، ثنايت بس بزرگ است، تو چناني كه خود بر خويش ثنا كردي و برتر از آنچه گويندگان گويند.
و بدان كه براي خواندن «صد ركعت» نماز در اين شب به اين ترتيب كه: در هر ركعت سوره «حمد» يك مرتبه و سوره «توحيد» ده مرتبه، فضيلت بسيار وارد شده است.
روز نيمۀ شعبان
روز ولادت شريف امام دوازدهم مولانا و امامنا المهدي حضرت حجّةبن الحسن صاحب الزّمان(عج) است. زيارت آن حضرت در هر زمان و مكان و دعا براي تعجيل فرج آن حضرت بههنگام زيارتش مستحب است و زيارت آن حضرت در سرداب شهر سامرّاء تأكيد بيشتري دارد و اوست كه ظهور و فرمانروايياش يقيني است و اوست كه زمين را پر از عدل و داد ميكند، چنان كه از ستم و بيداد پر شده است.